Rozstrzenie oskrzeli (łac. bronchiectases)

Jest to nieodwracalne poszerzenie światła w końcowych odcinkach średnich i końcowych oskrzeli, które posiadają zmiany zapalne ścian i tkanek otaczających. Dzieli się na rozstrzenie wrodzone i nabyte.

-Pierwsze jest najczęściej wywołane przez czynnik genetyczny ( mukowiscydoza, pierwotna dyskineza rzęsek, rzadkie wady wrodzone struktury płuca, pierwotne niedobory odporności).

-Drugie powstaje na skutek uszkodzenia ścian oskrzeli lub ich otoczenia w procesie zapalnym (ciężkie zakażenia, przewlekłe choroby prowadzące do włóknienia płuc, wdychanie toksycznych i drażniących gazów, zwężenie oskrzela, AIDS, popromienne uszkodzenie płuca, refluks żołądkowo-przełykowy).

Choroba przebiega z okresami zaostrzeń i reemisji. Z czasem powstają zaburzenia troficzne na skutek niedotlenienia organizmu (palce młoteczkowate). W lekkich przypadkach chory funkcjonuje w dobrym stanie przez wiele lat.

Rozstrzenie oskrzeli w połowie przypadków powstaje w wieku dziecięcym, po zapaleniach wirusowych i odoskrzelowych zapaleniach płuc.

Podstawowe objawy:

·         Męczący kaszel i wykrztuszanie znacznej ilości ropnej wydzieliny (cuchnącej)

·         Krwioplucie niekiedy obfite

·         Niewydolność oddechowa i duszność

·         Palce „młoteczkowate”

·         Osłabienie

·         Niedokrwistość

·         Wychudzenie

Możliwe powikłania chorobowe:

·         Marskość płuca

·         Krwawienie z płuca

·         Objawy zespołu płucno- sercowego

·         Zaporowe zaburzenie wentylacji

·         Amyloidoza

·         Nawracające odoskrzelowe zapalenie płuc

·         Nawracające zapalenie zatok przynosowych

·         Serce płucne

·         Obturacyjna rozedma płuc

·         Przerzutowe ogniska bakteryjne

W diagnostyce wykorzystywane jest:

·         Badanie osłuchowe- wilgotne rzężenie

·         RTG klatki piersiowej

·         Bonchografia

·         TK(tomografia komputerowa) klatki piersiowej i zatok przynosowych

·         Bronchoskopia

·         Badania bakteriologiczne plwociny

Leczenie chorego ma na celu poprawienie drożności jego oskrzeli i zmniejszenie stanu zapalnego. W tym celu stosuje się:

·         farmakoterapię: antybiotyki leki rozrzedzające wydzielinę , wykrztuśne, rozszerzające oskrzela;

·         leczenie chirurgiczne: wycięcie zajętego chorobą obszaru ( jeżeli zmiana zachodzi w jednym płucu lub jednym jego segmencie);

leczenie zachowawcze: odpowiednia wilgotność powietrza, podawanie dużej ilości płynów, dieta wysokobiałkowa, fizjoterapia(drenaż ułożeniowy połączony z wibracją klatki piersiowej, ćwiczenia oddechowe- efektywnego kaszlu, zabiegi fizykalne –inhalacje (krwioplucie, ropne stany zapalne i niewydolność oddechowa jest przeciwwskazaniem ), masaż, diatermia krótkofalowa i mikrofalowa.